Interview: Mut Design

In januari 2020 stond de Internationale Möbelmesse (IMM) in Keulen geheel in het teken van Indoor/Outdoor. Een kolfje naar de hand van Eduardo Villalón en Alberto Sánchez van studio Mut Design die met Das Haus, het jaarlijkse inspiratiehuis op IMM, hun visie op het wonen van de toekomst geven. Voor de grote onthulling ging EH&I nog snel even langs in hun studio in Valencia.

‘Praten, eten, lachen: buiten – a la fresca – is waar het gebeurt’

– Eduardo Villalón en Alberto Sánchez van Mut Design

Jullie zijn nog niet zo heel lang bezig en nu al uitgenodigd als curatoren voor Das Haus op IMM Keulen. Dat moet wel een eer zijn.
Alberto Sánchez: ‘Ja, daar zijn we heel blij mee. Vooral omdat het een project is dat we al vanaf het begin volgen, zelfs vanaf de tijd dat het nog Ideal House heette. Das Haus – Interiors on Stage mogen bedenken en realiseren is de droom van elke designer. Je mag een conceptueel woonhuis ontwerpen op ware grootte, rond een thema dat je samen met het IMM Keulen-team kiest, maar dat je wel naar eigen inzicht en filosofie verder mag uitwerken. Het is dé kans om in de voetsporen te mogen treden van grote namen als Patricia Urquiola, Sebastian Herkner, Neri & Hu en de Bouroullecs. Wellicht is het de enige keer in onze carrière dat we onze ideeën over wonen kunnen realiseren in hun meest pure vorm, want uiteindelijk wordt het meer een concept dan een huis. Sommige designers, zoals Luca Nichetto en Neri & Hu, hebben er een echte woning van gemaakt, een huis waar je zou kunnen verblijven, maar wij kiezen voor iets conceptueels. Het is ook een heel verrijkend project omdat de mensen van IMM je geen enkele beperking opleggen. Misschien is Das Haus op dit moment voor ons zelfs belangrijker dan de meubelbeurs van Milaan, omdat we de centrale focus van de beurs zullen zijn. Die zichtbaarheid is voor onze relatief jonge studio uiteraard enorm belangrijk.’ 

Jullie zijn een atypisch ontwerpduo: jij bent designer, Eduard is marketeer. Hoe werken jullie precies samen?
‘Ik ben afgestudeerd aan de Universidad Politécnica de Valencia als productontwerper, Eduardo is een selfmade marketingman die veel ervaring heeft opgebouwd in retail en de media. Hij neemt het commerciële aspect van de studio voor zijn rekening. Dat levert een interessante symbiose op. Uiteindelijk helpt zijn commerciële visie ons ook om een brede collectie producten te ontwikkelen. Zo behouden we een goede balans tussen het commeciële en artistieke aspect, en dat is niet onbelangrijk. Eduardo mag dan niet opgeleid zijn als designer, in die tien jaar heeft hij zo veel ervaring opgedaan dat hij nu echt deel uitmaakt van het ontwerpproces.’

Hadden jullie al snel concrete ideeën voor Das Haus?
‘Het ontwerp was al in de herfst klaar. In juni kregen we te horen dat we Das Haus mochten ontwerpen en kregen we twee weken om een ontwerp te presenteren. Zo gaan ze bij IMM altijd te werk. In januari sluit de beurs haar deuren en daarna wordt er ruim de tijd genomen om op zoek te gaan naar curatoren voor de volgende editie. Ik denk dat ze ons in het vizier
hadden omdat er dit jaar een special rond outdoormeubilair is. Na een rondgang bij Spaanse studio’s zijn ze uiteindelijk bij ons terechtgekomen. Wij hebben vrij veel ervaring met buitenmeubels en werken samen met de belangrijkste outdoormerken. Daarnaast heb ik het idee dat de organisatie sinds een paar jaar bewust op zoek is naar ontwerpers uit verschillende landen. Na Sebastian Herkner uit Duitsland, Neri & Hu uit China en Doshi Levien uit Londen was de tijd rijp voor designers uit Spanje.’

Zou dat ook te maken hebben met de hernieuwde belangstelling voor Spaansdesign, dat altijd wat in de schaduw van zijn Italiaanse tegenhanger stond?
‘Ik denk dat Spanje een heel sterke designtraditie heeft en dat we veel bedrijven hebben die kwaliteitsmeubels maken. Maar misschien sprongen onze ontwerpen er niet genoeg uit, was er niet zoiets als een herkenbare Spaanse stijl. Wel werken veel Spaanse fabrikanten sinds een jaar of vijftien hard aan de internationale doorbraak van hun meubels en doen ze steeds vaker een beroep op ontwerpers. In Spanje heb je nu veel bedrijven die én kwaliteit bieden én qua design een stap verder durven te gaan, zoals zoals Expormim, Andreu World, Gandia Blasco en Sancal. Je vindt zulke ondernemingen overal in Spanje, tot in Baskenland toe, maar de echte bakermat van de Spaanse meubelindustrie ligt toch in de provincie Valencia. Hier is ook de jaarlijkse meubelbeurs Feria Hábitat, die na een aantal moeilijke jaren nu weer een stijgende lijn heeft, met een opgepoetst imago en veel internationale merken op de vloer.’

Hoe zouden jullie je stijl omschrijven?
‘We werken graag met pure, eenvoudige vormen, zoals cirkels, en met eenvoudige middelen. Dus niet digitaal, maar gewoon met pen en papier, in een soort creatieve chaos. We noemen dat ‘emotief’ design, en zoeken inspiratie in de natuur en reizen. Maar ook in onze mediterrane cultuur met haar mooie tradities, niet alleen in Spanje maar ook in andere landen rond de Middellandse Zee. Dat culturele aspect is precies wat we in Das Haus willen laten zien. Een aantal van onze tradities, zoals de siësta, zijn wereldwijd bekend. We hebben ook paella, de nationale klassieker die voor Spanjaarden niet zomaar een gerecht is, maar een ritueel: je spreekt ’s morgens af met familie en vrienden om de taken te verdelen en later kook je samen, met een borrel erbij. Je nodigt elkaar niet alleen uit voor het eten, maar ook om samen de dag door te brengen. Je kunt het vergelijken met een barbecuefeestje. Voor Das Haus hebben we ons gebaseerd op een andere traditie, die bij jullie misschien minder bekend is: ‘a la fresca’. Wat je hier in de dorpen nog vaak ziet tijdens die eindeloze zomers, is dat de buren ’s avonds hun stoelen op straat zetten en daar een soort buitenkamer van maken. De kinderen spelen op straat, de volwassenen kletsen met elkaar en voorbijgangers blijven even staan voor een praatje. Het is een van mijn favoriete tradities. Die wilden we dan ook heel graag meenemen in onze visie op Das Haus.’

Gaat het dan om architectuur, interieurontwerp of over concrete meubels?
‘We proberen om Das Haus dezelfde sfeer en essentie te laten uitstralen als een buitenruimte, zowel op architecturaal gebied als wat het interieur en het meubilair betreft. Ons ideale huis is een open huis zonder afscheidingen of grenzen tussen binnen en buiten. Alleen in het midden bevindt zich een kleine afgebakende ruimte die doet denken aan een typische mediterraanse patio. We spelen met de dualiteit tussen binnen en buiten, en tussen publiek en privé. Concreet presenteren we vier halve cirkels, die via de buitenzijden met elkaar verbonden zijn. De ruimtes zijn open en gemeenschappelijk en hebben functies als koken en slapen. De patio is voorbehouden voor ontspanning en meditatie. We willen de bezoeker op het verkeerde been zetten, zodat hij niet goed weet of hij zich nu binnen of buiten bevindt. Zo zullen we in de slaapkamer geen bed maar een hangmat plaatsen. Het is allemaal best conceptueel, maar tegelijkertijd willen we ook echte meubels introduceren; zo’n zes à zeven nieuwe ontwerpen waarschijnlijk. Wat er zeker te zien zal zijn, is een nieuw meubel dat we samen met Expormim hebben gemaakt, en verder nog een aantal samenwerkingen met Diabla en Gan, de zustermerken van Gandia Blasco.’

Waarom kozen jullie eigenlijk voor de naam Mut Design?
‘Mut, betekent ‘stil’ in het Valenciaans. Het is wat je roept als je gehoord wilt worden, maar dan op een vriendelijke manier. We zijn begonnen in een periode waarin veel designstudio’s van zich lieten horen, dus wilden we een naam die zoiets betekende als: kijk, dit zijn wij. Ook leuk is dat Mut in het Duits ‘moed’ betekent, en we al jaren kunnen rekenen op Pola Knobe, onze Duitse collega-ontwerper, die onze rechterhand is geworden. Die combinatie van stilte en moed past bij ons.’

Zijn jullie moedig genoeg om zelf naar bedrijven te stappen?
‘We komen vooral in contact met fabrikanten via de ontwerpen die we op beurzen en tentoonstellingen presenteren. Zo begon ons verhaal tien jaar geleden. We stonden op de Salone Satellite – de beurs voor jonge ontwerpers tijdens Milan Design Week. Javier Pastor, de artdirector van Expormim, zag er een prototype van ons dat gemaakt was met staal en koorden, net de twee materialen waarmee zij destijds bezig waren. Ze kochten dat ontwerp en namen het in productie. Na twee jaar verdween het weer uit hun catalogus omdat het niet aansloeg, maar die samenwerking betekende wel de start van onze studio, en Expormim is nog steeds een
van onze beste klanten. Op deze manier zullen we blijven werken. Wij zijn het niet gewend om zelf op bedrijven af te stappen. Dat is veel te ingewikkeld. We trekken liever op een andere manier de aandacht, zodat zij ons opzoeken. Dat werkt prima, want zo komen ze naar je toe omdat ze houden van je stijl, je creativiteit en je ontwerpen.’

Expormim is heel belangrijk gebleken voor jullie succes.
‘Zeker! Met schommelstoel Nautica, ons allereerste ontwerp voor hen, veroverden we definitief een plek op de kaart. Ook voor Expormim kwam die outdoorfauteuil op het juiste moment: tot die tijd stond het vooral bekend om zijn klassieke tuinmeubels. Maar ze besloten om van imago te veranderen en het materiaal rotan een comeback te bezorgen. Dat lukte en Nautica werd een groot commercieel succes. Voor Expormim werd deze schommelstoel de standaard, die ze daarom nog altijd meenemen naar alle beurzen. Voor ons betekende hij een flinke stap richting internationale bekendheid. Opeens gingen er heel veel deuren voor ons open. Een paar jaar later, in 2015, ontwierpen we de fauteuilcollectie Twins en ook die kwam op een goed moment. Tot dan toe was outdoormeubilair best een beetje het stiefkindje van de designwereld geweest, met veel fantasieloze, weinig elegante meubels. Toen kwam Expormim met het simpele maar briljante idee om outdoorstoelen te ontwerpen die de kwaliteit en looks van een ‘binnenstoel’ hadden. De nieuwe technische stoffen die voor Twins worden gebruikt, zijn ideaal voor buiten, maar kunnen dankzij hun aantrekkelijke kleuren ook binnen worden toegepast. Daarbij zijn hun buitenstoffen zacht en comfortabel. De Twins-collectie is superlicht, visueel eenvoudig en past elke denkbare woonstijl. Daarom tref je ze aan in klassieke hotels, maar net zo goed in avant-gardehotels in binnen- en buitenland, tot in Australië en de Verenigde Staten toe.’

Welke andere ontwerpen liggen jullie na aan het hart?
‘De Beetle voor Sancal is een van onze favoriete ontwerpen ooit. Ik hou enorm van die modulaire akoestische panelen omdat ze onze stijl perfect samenvatten. Ze zijn eenvoudig van vorm, maar hebben ook iets kunstzinnigs. Je zou ze in de plaats van een schilderij kunnen ophangen. Bovendien zijn ze functioneel, want ze absorberen dus geluid. Voor het binnenwerk heeft Sancal een speciale techniek ontwikkeld die dempend werkt, meer dan soortgelijke producten op de markt.’

Is functionaliteit belangrijk voor jullie?
‘Ik moet toegeven dat ik soms naar de andere kant neig, maar ik streef wel naar een mooi evenwicht tussen het creatieve en het commerciële. Daarom is het belangrijk dat Eduardo, die meer commerciële flair heeft dan ik, me helpt om met beide benen op de grond te blijven. Al zou ik weleens iets willen ontwerpen voor een merk als BD Barcelona, dat ook graag flirt met de grens tussen kunst en design. Hun stukken passen niet in elk interieur, maar hebben net dat beetje extra. Net als de ontwerpen van Jaime Hayón trouwens. Die heeft een heel herkenbare signatuur, voor welk merk hij ook werkt. Ik vind het belangrijk voor een designer om een uitgesproken handschrift te hebben.’

Jullie ontwerpen lopen van meubels tot verlichting en keramiek. Is er ook iets waaraan jullie je níet wagen?
‘Op dit moment willen we ons liever niet specialiseren. Integendeel, we proberen ons portfolio zo breed mogelijk te maken. Weliswaar is meubilair een van onze pijlers, maar in de toekomst zouden we graag heel andere producten willen ontwikkelen, zoals textiel of kleine huishoudelijke items. En keramiek maakt natuurlijk deel uit van de Valenciaanse cultuur en traditie. Verder verzorgen we de grafische vormgeving voor een aantal bedrijven waar we ook producten voor ontwerpen. Op andere verzoeken gaan we niet in. Voor Expormim hebben we de catalogus gemaakt en helpen we bij de selectie van de ontwerpers, bij Gan werken we mee aan de fotosessies en we zijn net begonnen met het interieur van een hotel op Malta, een interesssant project dat toevallig, tijdens een vakantie, op ons pad is gekomen. Aan een baai in een natuurreservaat mogen we een boetiekhotel inrichten. Een plaatselijke architect heeft in de plaats van de oorspronkelijke posada een nieuwe constructie bedacht. Wij mogen de twaalf kamers en de gemeenschappelijke ruimtes ontwerpen, zoals het restaurant en de spa. Normaal nemen we zulke opdrachten niet aan, maar dit project was te verleidelijk: een afgelegen locatie op dat prachtige
eiland in de Middellandse Zee. Dat konden we echt niet weigeren.’

De mannen achter Mut Design
Marketingman Eduardo Villalón en designer Alberto Sánchez startten hun studio voor productdesign en grafisch ontwerp in 2010. Het is een van de meest succesvolle duo’s in de huidige new wave van het Spaanse design.
Ze wonen en werken in Valencia, de aanstaande World Design Capital (2022). Sánchez en Villalón geven alledaagse voorwerpen een nieuwe twist en ontwerpen niet alleen meubels, vloerkleden, tegels en lampen, maar ook interieurs voor hotels en tentoonstellingen. Ze werken voor een bont internationaal gezelschap, zoals Bolia, E Interiors, Ex.t, Expormim, Gan, Harmony, Missana, Preciosa Lighting en Sancal. Hun benoeming tot curatoren en ontwerpers van Das Haus op IMM Keulen is meteen een jubileumcadeau voor het duo, dat dan precies tien jaar samenwerkt.
mutdesign.com

Eigen Huis & Interieur 10/2019
Productie en tekst Karin De Ridder