Interieur: Oude ziel, jong hart

Twee jaar en een rigoureuze, loftachtige renovatie kostte het om dit pand uit 1896 te redden. Een bijzondere uitbouw die de tuin met het huis verbindt, bracht alles weer tot leven. 

‘Van huis uit ben ik interieurarchitect: ik bedenk de plannen van binnenuit’
– Raymond Haenen

Op hun vorige adres, een destijds nog te renoveren fietsenwinkel in Rotterdam, had haar partner getwijfeld over de aankoop. ‘Van de makelaar mochten we bij de bezichtiging niet eens naar binnen: bang dat we door de vloer zouden zakken.’ Maar Charlotte Posthuma hield voet bij stuk en ‘de verbouwing werd een succes’. Nu, afgezakt naar het zuiden en op zoek naar een woning in Maastricht, waren de rollen ineens omgedraaid. In het historische Jekerdal vonden Charlotte en haar partner Joep Beckers een huis uit 1896. Maar nu aarzelde zij. Het pand had ernstig geleden onder talloze houtje-touwtjeverbouwingen. ‘Ik zag het niet zitten. Maar volgens Joep en Raymond Haenen van ZuidArchitecten boden de plek en het aantal vierkante meters mogelijkheden voor verbouwing tot een up-to-date stadshuis. Denkend aan Operatie Rotterdam kon ik niet anders dan instemmen.’ Samen met de architect ontwikkelden ze plannen voor een grondige renovatie. Raymond: ‘Dat vergde best wat moed. De ingrediënten waren er, maar je moest wel door de onooglijke, puddinggeel geschilderde buitenkant heen zien te prikken.’ Charlotte: ‘De plek, de ruimte en de tuin op het zuiden gaven de doorslag. Het had alleen een rigoureuze aanpak nodig.’ Omdat de verbouwing ingrijpend zou zijn en het pand een beschermd stadsgezicht was, stroomde er tussen tekenfase, vergunningaanvraag en uiteindelijke oplevering heel wat water door de Jeker. Charlotte: ‘Dan ben je dus al gauw twee jaar verder.’ 

Bijzondere aanbouw
Zonder de professionele bevestiging van Raymond dat het goed zou komen, hadden ze het project vermoedelijk niet aangedurfd. Charlotte: ‘Tijdens een bezichtiging van zijn eigen huis merkten we dat we op één lijn zaten. Raymond werkt graag met de materialen die wij voor ons zagen: hout, staal en beton. De Portugese tegels die ik op het oog had voor de hal heeft hij me als ‘niet passend binnen het concept’ uit het hoofd gepraat. Inmiddels ben ik erachter dat hij gelijk had. Een architect moet niet altijd meebewegen met de opdrachtgever. Hij heeft ons bij de les gehouden.’ Raymond typeert de architectonische opgave als een puzzel. ‘In de loop van de vorige eeuw is het pand versnipperd met een verrommelde routing en structuur. Uiteindelijk stonden alleen de buitenmuren en een tussenmuur nog overeind. Zelfs de trap is verplaatst. In het begin speelden we nog met het idee van een uitbouw over twee verdiepingen. Maar daar gaf de gemeente geen toestemming voor. Aan de achterkant sneuvelden een balkon en een halve aanbouw. Er is dus iets afgehaald, maar ook iets bijgekomen: een nieuwe uitbouw over de volledige breedte, op tuinniveau. Het oorspronkelijke huis ligt een meter hoger. We hebben geprobeerd om de niveauverschillen op split level uit te buiten. Met een kamer op tuinhoogte en een vide ertussenin vergroot je het ruimtelijk effect. Van huis uit ben ik interieurarchitect. Ik bedenk de plannen van binnenuit. Die gevel komt later wel.’

Verborgen schat
Waar inmiddels een logeerkamer zit, bevond zich oorspronkelijk een kruipruimte. Raymond: ‘Die is souterrain geworden. Funderen was niet nodig, want de muren liepen door op kelderniveau. We hoefden alleen het opvulzand eruit te scheppen.’ Charlotte: ‘Als verborgen schat kwam er in de kelder een marmeren wand tevoorschijn. Zo’n originele prachtmuur laat je natuurlijk in ere.’ De plattegrond met een souterrain (gastenkamer, opslag en technische installaties), begane grond (entree, woonkamer, leefkeuken), verdieping (badkamer, slaapkamer, wasruimte, warmtepomp) en zolder (badkamer, slaapkamer, opslag) vormde het uitgangspunt. Raymond:

‘Vanbinnen konden we isoleren. Alle kozijnen zijn vervangen en er ligt een nieuw dak op. Op het zuiden liggen 27 zonnepanelen. Als je zo’n huis van onder tot boven opentrekt, moet je er wel voor zorgen dat het geen schoorsteen wordt.’ Omdat bestaande isolatie en leidingen geen rol meer speelden, kon worden ingezet op een energieneutrale aanpak. Dus werd de gasaansluiting afgekoppeld, kwam er een warmtepomp en vloerverwarming. Raymond: ‘Ruwbouw is afbouw. De twintig centimeter dikke betonnen constructievloer is meteen de afgewerkte vloer met vloerverwarming.’ Duurzaamheid heeft niet alleen betrekking op de energiestroom en -rekening. Het gaat ook om de toegepaste materialen. Charlotte: ‘We hadden een loftachtig verlanglijstje met ruwe, eerlijke materialen als staal, beton en hout.’ Raymond: ‘De ruwbouw van het dak in de uitbouw en de betonvloer hebben we opzettelijk in het zicht gehouden. Ook de bakstenen wand, gemetseld met stenen uit lokale slooppanden, draagt bij aan het beoogde loftgevoel.’ Charlotte: ‘Het interieur is modern, duurzaam en comfortabel. Toch heeft het pand zijn ziel niet verloren. Je voelt dat je in een oud huis leeft. Als je een knikker op de vloer legt, rolt hij weg.’ 

zuidarchitecten.nl

Eigen Huis & Interieur 08/2020
Productie Rob Jansen Fotografie Jansje Klazinga Tekst Jack Meijers

Meer interieurs zien? Bestel de nieuwe Eigen Huis & Interieur online. Geen verzendkosten!

Fotobijschriften
1 Een aluminium schuifpui (Reynaers) verbindt de woonkamer met het terras aan de tuinzijde. Bank en poef van Sissy-Boy, kussens van Hay en
HK Living, Eames-olifant van Vitra, loopauto Retro Roller, groene vazen van Loods 5 Design, groene metalen bijzettafel Tulou van Hay. 2 De trap, een combinatie van staal met larikshout, is een ontwerp van Raymond Haenen. Vloerkleed Dragonfly van Desso Tarkett, fauteuil Sinclair van Fest, hanglamp Aim is van de gebroeders Bouroullec voor Flos. Plantenbak van Kwantum. 3 De trap rechts is een ontwerp van Raymond Haenen van ZuidArchitecten. Hij leidt langs de woonkamer en verbindt het souterrain met de zolder. Voor de gemetselde muur zijn oude bakstenen hergebruikt. De kastenwand is ook een ontwerp van ZuidArchitecten. Vintage fauteuil van DeSede, vloerkleed Mad Men van Louis de Poortere, houtkachel Shaker van Skantherm, wandlamp Puck van Vibia, gele vaas uit Portugal. 4 Doorkijk vanuit de woonkamer naar de keuken. De houten plafondbalken markeren de nieuwe uitbouw. Houten tafel en bank van de Tafelaar, DAR-stoelen van Charles en Ray Eames (Vitra), vloerlamp Arco van Achille Castiglioni voor Flos, witte vazen van HK Living. 5 De badkamer bevindt zich op zolder. Bad Alesso Bianca, badkraan Cobber (Hotbath), marmeren wastafelmeubel Jules (Goingobjects), kranen van Hotbath, vaas van Serax. De spiegelkasten vallen weg in een nis; de inloopdouche is betegeld met Murals Blend van Mosa. 6 De ouderslaapkamer ligt onder de zolderbalken. Bed van Made, beddengoed en kussens van Olivier des Forges, RAR-schommelstoel van Charles en Ray Eames (Vitra), bijzettafel van HK Living. Erop koperen lamp Fat Spot van Tom Dixon.